Jedną z obowiązujących zasad wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego, jest prowadzenie repertorium. W nim odnotowuje się sporządzanie i poświadczanie tłumaczeń, tłumaczenia ustne, czy przygotowywanie poświadczonych odpisów pism. Czy istnieją zasady, według których prowadzone powinno być takie repertorium? Tak i są one jasno sprecyzowane przez ustawę o zawodzie tłumacza przysięgłego z dn. 25 listopada 2004 r.
Każdy tłumacz przysięgły jest zobowiązany do prowadzenia repertorium, wykorzystując odpowiednie druki akcydensowe lub księgi repertorium (zarówno papierowe, jak i elektroniczne). Wpisy są dokonywane w języku polskim. Ważne jest, by przechowywać je w taki sposób, by zapewnić trwałość i bezpieczeństwo zawartych w nim danych.
Co zawiera repertorium?
Jedną z podstawowych informacji, która tłumacz przysięgły powinien zawrzeć w repertorium jest data przyjęcia danego zlecenia oraz zwrotu dokumentu i tłumaczenia. Obie daty powinny być pełne i wyrażone zgodnie ze zwyczajem zapisu dat w naszym kraju. Warto pamiętać, że data zwrotu nie musi być poświadczona przez podpis zleceniodawcy tłumaczenia.
W myśl ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego z dn. 25 listopada 2004 r. w repertorium powinno się również pojawić “Oznaczenie zleceniodawcy albo zamawiającego wykonanie oznaczonego tłumaczenia”. Zgodnie z tym zapisem, w repertorium jako tłumacz przysięgły powinniśmy umieścić imię i nazwisko osoby fizycznej, bądź nazwę osoby prawnej, czy innego podmiotu nieposiadającego osobowości prawnej. Co ważne, podane może być również imię i nazwisko osoby, która jest przedstawicielem danej osoby prawnej lub podmiotu, który nie posiada osobowości prawnej. Warto pamiętać, że wpisanie adresu zleceniodawcy lub zamawiającego nie jest obowiązkowe.
Kolejny element, który według wcześniej wspomnianej ustawy, powinniśmy umieścić w repertorium to „Opis tłumaczonego dokumentu, wskazujący nazwę, datę, oznaczenie dokumentu, język, w którym go sporządzono, osobę lub instytucję, która sporządziła dokument, oraz uwagi o jego rodzaju, formie i stanie”. W przypadku, gdy na tłumaczonym dokumencie nie ma nazwy, należy wpisać jego rodzaj, określając go według własnej oceny – np. zaświadczenie, certyfikat, świadectwo. A co w sytuacji, gdy na dokumencie nie ma daty lub oznaczenia (numeru)? Wtedy tłumacz przysięgły powinien odnotować ten fakt w repertorium, wpisując zwrot “bez oznaczenia”. Warto również pamiętać, że podobnie jak w przypadku opisywanej wcześniej rubryki “Oznaczenie zleceniodawcy albo zamawiającego wykonanie oznaczonego tłumaczenia”, tutaj również wystarczy imię i nazwisko/nazwa zleceniodawcy lub zamawiającego, a adres jest zbędny. W przypadku uwag o rodzaju, formie i stanie dokumentu, warto pamiętać, że jeśli jako tłumacz przysięgły pozostawimy tę rubrykę niewypełnioną, będzie to oznaczało, że jest on w dobrym stanie, nieutrudniającym w żadnym stopniu pracy tłumacza. Istotne jest również to, by zaznaczyć czy dokument ma formę oryginału czy tekstu niesygnowanego (np. skanu, kopii, czy skanu).
W repertorium, według ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego z dn. 25 listopada 2004 r., powinien zostać wskazany “rodzaj wykonanej czynności, język tłumaczenia, liczba stron tłumaczenia oraz sporządzonych egzemplarzy”. W przypadku czynności tłumacz przysięgły ma obowiązek ją opisać np. tłumaczenie ustne z języka angielskiego na język polski, czy poświadczenie dostarczonego odpisu dokumentu w języku niemieckim. Wpis dotyczący liczby stron tłumaczenia powinien być zapisany cyframi arabskimi i nie musi zawierać dokładnej liczby znaków na stronie. Liczba sporządzonych egzemplarzy powinna natomiast zawierać wszystkie egzemplarze opisane pod jednym numerem wpisu – również pierwszy egzemplarz.
Ustawa mówi również o „Opisie tłumaczenia ustnego wskazującego datę, miejsce, zakres i czas trwania tłumaczenia”. Tłumacz przysięgły ma zatem obowiązek zapisać termin i miejsce tłumaczenia oraz to, ile ono trwało. Ponadto, powinien wpisać “zakres” – np. tłumaczenie przesłuchania, tłumaczenie odczytania aktu notarialnego, itd.
“Wysokość pobranego wynagrodzenia” to kolejna z pozycji, która musi znaleźć się w repertorium. Trzeba pamiętać o tym, że ten zapis musi zawierać dokładną wysokość faktycznie pobranego wynagrodzenia. Konieczne jest wystrzeganie się wpisywania w tym polu numeru faktury (w przypadku, gdy prowadzimy działalność gospodarczą). W przypadku kontroli, uniemożliwia to jej sprawne przeprowadzenie – organ kontrolujący nie musi mieć wglądu do ksiąg prowadzącego działalność.
A co w przypadku, gdy jako tłumacz przysięgły odmawiamy tłumaczenia? Według ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego z dn. 25 listopada 2004 r. “Informacje o odmowie wykonania tłumaczenia na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 15, zawierające datę odmowy, określenie podmiotu żądającego tłumaczenia oraz przyczynę odmowy tłumaczenia.” Jakie mogą to być przyczyny? Na przykład: brak możliwości szybkiego przygotowania się do tłumaczenia w przypadku wykorzystania języka specjalistycznego, nieznanego tłumaczowi przysięgłemu, choroba, czy wypadek losowy. Jeśli jesteś tłumaczem przysięgłym i trafiłeś na nasz artykuł, zapraszamy do rejestracji w naszej aplikacji SwornApp, aby korzystać z przydatnych funkcji dla tłumaczy przysięgłych.